De voortgang van de werkzaamheden op de appèlplaats van het Kazerneterrein in Blerick brengt elke dag weer nieuwe stukjes historie aan het licht.
Drie kanonskogels, een houweel, een speerpunt. Het is slechts een kleine greep uit de voorwerpen die senior-archeoloog Jos van der Weerden en zijn team onlangs aantroffen tijdens de graafwerkzaamheden in het Kazernekwartier in Blerick. De transformatie van het terrein, waar uiteindelijk een moderne stadswijk moet verrijzen, brengt elke dag weer nieuwe stukjes geschiedenis aan het licht. Steen voor steen worden de resten van het Spaanse fort Sint Michiel, en alles wat daarbij hoorde, weer zichtbaar.
Wie nu een kijkje waagt op het terrein, ziet onder meer dat er een diepe kelder is blootgelegd. Die diende ooit als opslagplek voor het wapenarsenaal, dat rond 1793 werd kapotgeschoten. Ook het metselwerk van de achttiende-eeuwse Nederlandse barakken van het fort, nog niet zo heel lang geleden verscholen onder zand en gruis, is thans met het blote oog waarneembaar, evenals een kruitmagazijn. Het is een indrukwekkend gezicht, en met het delven van de relieken uit die tijd komen ook de verhalen van eeuwen geleden weer tot leven.
Voor Van der Weerden komt niet elke ontdekking als een complete verrassing, aangezien het merendeel al op oude kaarten te zien was. Maar zo nu en dan slaat ook bij deze doorgewinterde expert de verwondering toe. „Kijk daar”, wijst hij naar een uitgegraven gat. „Dit moet een voorraadkelder van marketentsters zijn geweest. Dat waren vrouwen die een leger volgden en zorgden voor spijs en drank. We hebben ook een hoop slachtafval gevonden, soepbotten en dergelijke. Dat past bij de aanname dat soldaten veel maaltijdsoep aten.”
Een recente vondst is de fundering van de laatste van de vier poternen. Dat is een overwelfde onderdoorgang door een wal of muur in een fort of vesting. In een ver verleden was het een onderdeel van het verdedigingswerk fort Sint Michiel. „Een deel is van Franse makelij, en een deel is door Nederlanders gemaakt”, constateert Van der Weerden. „Dat kun je onder meer zien aan het type steen dat is gebruikt. Zo’n fort is geen statisch iets. Door de eeuwen heen zijn er dingen kapotgegaan, aangepast of opnieuw hersteld.”
De fundering van deze poterne zal later weer worden bedekt. Dat geldt niet voor een andere onderdoorgang die eerder, even verderop, werd blootgelegd. Die vormt later een nieuwe entree, die via een historische wandelroute het Kazernekwartier en het station Blerick verbindt.
Een stukje verder stuit Van der Weerden op een oude waterput. „Deze stond ook niet op de kaarten. Dat maakt dit vak zo leuk. Zo’n speerpunt bijvoorbeeld, dat zie je ook niet iedere dag. Opgraven wat al bekend is, is saai. Maar dingen ontdekken die je niet verwacht, maakt archeologie zo interessant.”
© Foto's Mijntje Wismans. Dit artikel is dinsdag 28 november 2023 gepubliceerd door dagblad de Limburger.
